Циклусите на спиење кај децата – што треба да знаеме?

Сонот не е еднолична состојба во која едноставно „заспиваме и се будиме“. Тој се состои од неколку различни фази, кои се менуваат во текот на ноќта. Кај децата, овие фази се малку поразлични отколку кај возрасните, што објаснува зошто тие почесто се будат ноќе.

1. Фази на спиење кај децата

Сонот кај децата (а и кај возрасните) се состои од две главни фази на сон:

1. NREM (не-REM) – длабок, мирен сон
2. REM (Rapid Eye Movement) – активен сон со соништа

Поминување низ сите фази се нарекува циклус на спиење. При секој преод од еден во друг циклус на спиење доваѓа до краткотрајно будење (кое е нормално). Секој циклус на спиење трае околу 50-60 минути кај новороденчињата и се зголемува на 90-120 минути кај постарите деца и возрасните. Тоа значи дека во текот на ноќта детето минува низ неколку вакви циклуси.

Фази на NREM (не-REM) – длабок сон:

1️⃣ Фаза 1 (лесно заспивање) – Детето е сè уште свесно за околината, очите му се затворени, но може лесно да се разбуди.
2️⃣ Фаза 2 (полесен сон) – Телото почнува да се опушта, температурата и срцевиот ритам се намалуваат.
3️⃣ Фаза 3 и 4 (длабок сон) – Ова е најважниот дел од сонот, каде што телото расте, се обновуваат клетките, се зајакнува имунитетот.

➡ Ова е причината зошто децата што не спијат доволно може да бидат раздразливи и да имаат проблеми со растот и концентрацијата.

Фаза на REM (активен сон со соништа)

• Ова е фазата во која сонуваме.
• Очите брзо се движат под затворените капаци, а мозокот е многу активен.
• Кај бебињата, REM сонот е пократок и почесто се будат меѓу циклусите.

2. Зошто децата често се будат ноќе?

✔ Пократки циклуси на спиење – Кај новороденчињата циклусите траат само 50 минути, што значи дека почесто минуваат од една во друга фаза и лесно се будат.
✔ Преодни будења – На крајот на секој циклус има кратко будење (кое е нормално), но ако детето не знае како самостојно да заспие, ќе плаче и ќе бара помош.
✔ Развојни фази и регресии – Во периоди на брз раст, никнување заби или нови моторни вештини (вртење, седење), спиењето станува поплитко односно децата почесто се во лесната фаза на сонот и полесно се будат..
✔ Прекумерна стимулација или несоодветни навики за спиење – Ако детето заспива со многу помош (лулање, доење, носење), може да се разбуди и да ги бара истите услови за повторно да заспие.

3. Како да му помогнеме на детето да има поквалитетен сон?

✅ Развивање на самостојни вештини за заспивање

• Ако детето знае самостојно да заспие, кога ќе се разбуди ноќе меѓу циклусите, ќе може повторно да се врати во сон без помош.

✅ Конзистентна рутина за спиење

• Спиење во исто време секоја вечер.
• Мирни активности пред спиење (читање, тивка музика).
• Намалено осветлување и избегнување екрани пред спиење.

✅ Оптимална средина за спиење

• Темна соба, со постојана температура (18-22°C).
• Бел шум ако е потребно за блокирање на надворешни звуци.

✅ Разбирање на регресиите и развојните промени

• Ако детето поминува низ фаза на развој (пр. почнува да оди), нормално е да има привремени промени во спиењето.

Детскиот сон се состои од циклуси со REM и NREM фази, кои се пократки од оние кај возрасните, што ги прави децата почувствителни на будења. Ако детето не знае самостојно да заспие, секое преодно будење ќе стане „големо будење“. Со соодветни навики и рутина, можеме да му помогнеме да има подолг и поквалитетен сон. Погледнете ги нашите програми со чија мпомош ќе воспоставите правилен ред и распоред на вашето бебе и ќе се ослободите од ноќните будења на вашето бебе.